Sự cố bùn vi sinh thường gặp và cách xử trí khi mắc phải

 

Sự cố bùn vi sinh là một trong những vấn đề mà các doanh nghiệp có hệ thống xử lý nước thải thường xuyên nhắc tới. Đây là một loại bùn có nhu cầu, đòi hỏi về môi trường sống rất cao. Khi thực hiện quá trình nuôi cấy bùn vi sinh, nếu người nuôi không trang bị đủ các kiến thức, kỹ năng cũng như kinh nghiệm thì sẽ dễ dàng gặp các sự cố.

Bùn vi sinh là một trong những công cụ hỗ trợ đắc lực cho các doanh nghiệp, giúp các doanh nghiệp xử lý nước thải bẩn một cách hiệu quả và tương đối nhanh chóng. Thế nên không doanh nghiệp nào muốn hệ thống xử lý nước thải của mình gặp sự cố, việc đó có thể sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường, cũng như làm trì trệ quá trình sản xuất. 

Ngay trong bài viết bên dưới đây, chúng tôi sẽ cung cấp cho các bạn cái nhìn bao quát nhất, những kiến thức cơ bản về bùn vi sinh, các sự cố thường gặp khi nuôi cấy bùn và cách khắc phục dễ dàng nhất. Hy vọng các bạn đọc giả sẽ yêu thích chủ đề ngày hôm nay!

Sự cố bùn vi sinh được hiểu như thế nào?

Trước khi tìm hiểu về su co bun vi sinh . Chúng ta hãy cùng xem qua khái niệm, tác dụng và các vai trò chính của bùn để có cái nhìn bao quát nhất về bùn. 

Bùn vi sinh hay còn gọi là bùn hoạt tính, được sinh ra từ các hệ thống xử lý nước thải theo phương pháp sinh học. Trong bùn có chứa các chủng loại vi sinh vật có lợi cho các công trình xử lý nước thải bẩn. Vi sinh vật trong bùn sử dụng các chất hữu cơ trong nước thải làm chất dinh dưỡng để chúng phát triển và sinh sôi, thế nên chúng có khả năng loại bỏ các chất hữu cơ độc hại ra khỏi nguồn nước. 

Vi khuẩn là những nhóm vi sinh vật thiết yếu, đóng vai trò quan trọng trong việc phân hủy các chất hữu cơ và cũng là thành phần tạo nên bùn. Bản chất của các chất hữu cơ xuất hiện bên trong nước thải sẽ chỉ định loại vi khuẩn nào là chủ đạo, loại vi khuẩn nào chiếm ưu thế chính.

Môi trường nước chứa protein sẽ kích thích loài Alcaligenes, Flavobacterium và Bacillus phát triển. Trong khi đó, nếu môi trường chứa nhiều hydratcacbon hoặc cacbuahydro thì chủng Pseudomonas phát triển. 

Các vi khuẩn có trong bùn vừa giúp bùn thực hiện công việc chính là chuyển hóa chất hữu cơ, làm sạch nước thải. Đồng thời cũng là một trong những nguyên nhân khiến bùn gặp các trục trặc. Khi môi trường thay đổi hoặc tình trạng thiếu hụt chất dinh dưỡng xảy ra quá lâu, khiến chó các quần thể vi sinh có trong bùn bắt đầu phân hủy lẫn nhau, triệt tiêu, biến dạng, từ đó dẫn đến các lỗi trong hệ thống xử lý nước thải. Bên cạnh đó, môi trường của bể chứa cũng là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến các tình huống hư hỏng bùn.

Xem thêm: Bùn vi sinh (bùn hoạt tính) và những điều bạn cần biết

Thế nào là sự cố bùn vi sinh hoạt tính?

Sự cố bùn vi sinh hoạt tính xảy ra ở mấy loại bùn? 

Sự cố bùn vi sinh hoạt tính  là tổng hợp các sự cố xảy ra ở tất cả dạng bùn. Tùy theo đặc điểm, công dụng và mục đích có thể phân loại bùn ra thành 3 dạng riêng biệt: hiếu khí, kỵ khí và thiếu khí. 

✅ Đặc điểm của bùn hiếu khí: 

Bùn dạng hiếu khí thường có màu vàng, nâu, trạng thái bùn lơ lửng và có dạng ổn đinh khi bắt đầu lắng, có hiện tượng tạo bông bùn. 

Sau khi tắt sục khí, khuấy trộn thì các bông bùn bắt đầu được hình thành. Các bông bùn là do tập hợp các vi sinh kết hợp lại thành 1 khối nặng hơn nước.

✅ Đặc điểm của bùn thiếu khí: 

Bùn thiếu khí thường có màu nâu sẫm hơn so với các loại bùn còn lại. Bông bùn thiếu khí thường to hơn so với bùn vi sinh hiếu khí. Tốc độ lắng của bùn cũng nhanh hơn sơ với loại hiếu khí. 

Nếu ta quan sát kỹ bông của bùn tại bể vi sinh, sau thời gian lắng khoảng 30 phút thì các bọt khí này lớn dần và kéo theo các bông bùn nổi lên trên mặt nước. 

Khi ta dùng đũ khuấy, các bông sẽ vỡ thành các bọt khí ni tơ.

✅ Đặc điểm của bùn kỵ khí:

Bùn có màu đen, sẫm màu, chia làm 2 loại là bùn lơ lửng và dạng hạt. Đặc điểm để nhận biết là cho bùn vào vật chứa mỏng. Để 1 đến 2 ngày, nếu các vật chứa này trương lên thì chính là bùn kỵ khí. Bởi khi để 1 đến 2 ngày bùn kỵ khí sẽ sinh ra khí metan

Sự cố bùn vi sinh hoạt tính là các sự cố nào?

Sự cố bùn vi sinh thường thấy và cách xử lý

Cách kiểm tra bùn vi sinh đơn giản nhất là có những kiến thức cơ bản về các sự cố bùn vi sinh và cách xử lý cơ bản. Dưới đây là các sự cố:

✅ Sự cố lên bùn: 

► Nguyên nhân: Việc khử nitrate quá mức dẫn tới thiếu oxy. Trong bể lắng đợt hai tạo ra những bóng khí nitơ, có độ bám dính với những bông bùn hoạt tính, nổi lên trên bề mặt bể lắng.

► Cách khắc phục: Kiểm tra nồng độ nitrate nước thải đầu khi đưa vào bể lắng. Tăng tỷ lệ bùn tuần hoàn trong bể, tăng DO trong bể, Giảm chỉ số SRT. 

 ✅ Sự cố bùn mịn, bùn lắng chậm và 30 phút sau nước thải có màu vàng

► Nguyên nhân chính gây ra hiện tượng bùn mịn và lắng chậm: Bùn mịn do vi sinh vật thiếu dinh dưỡng, thức ăn. Vi sinh vật nếu thiếu thức ăn dẫn tới bùn không phát triển, bùn rất mịn.

► Cách khắc phục:  Ta tăng lượng thức ăn cho vi sinh vật bằng cách: Tăng lưu lượng nước cần xử lý, thể bổ sung thêm các chất hữu cơ, dinh dưỡng tự nhiên cho vi sinh vật phát triển.

✅ Sự cố bung bùn: 

► Nguyên nhân: những vi sinh vật bành trướng khỏi bông, chỉ số SVI > 100. chỉ số DO thâp, pH thấp ức chế vi khuẩn hình thành nên bông bùn, tạo điều kiện cho vi sinh dạng sợi phát triển. 

► Cách khắc phục: Điều chỉnh lại tỷ lệ BOD. Thêm hydrogen peroxide cho đến khi SVI xuống dưới 150. Điều chỉnh thời gian lưu bùn.

Cách kiểm tra bùn vi sinh qua các bước cơ bản

Sự cố bùn vi sinh khó lắng và cách xử lý

Bùn vi sinh khó lắng là một trong những hiện tượng thường hay gặp ở các bể lắng mang tính sinh học và bể hiếu khí. Khi ấy, các bông bùn vi sinh xốp, nhẹ sẽ nổi trên mặt nước thay vì sẽ lắng xuống đáy. Nguyên nhân chính là do một số loại vi khuẩn có dạng sợi hay gặp ở bể lắng, bể hiếu khí.

Cách để nhận biết bùn khó lắng khá đơn giản, quý khách hàng có thể nhìn trực tiếp bằng mắt để thấy như bùn lắng khá chậm. Thấy nước sau có lắng có chất lơ lửng li ti, li ti màu vàng hoặc bùn nổi lên những váng màu vàng hoặc những mảng lớn màu hơi nâu đen trên bề mặt lắng.

Để có thể xử lý được vấn đề này cần tìm hiểu nguyên nhân sinh ra vi khuẩn. Chúng tôi đã tìm ra biện pháp ngăn chặn vi khuẩn sợi. Cách khắc phục đơn giản: giảm lại việc xả bỏ bùn tại bể hiếu khí. Xả bỏ không vượt quá 10% mỗi ngày. Làm như vậy cho đến khi chỉ còn một lượng nhỏ bọt tan nhẹ trên bề mặt của bể sục khí. Ngoài ra, khi trong quá trình vận hành và hoạt động bể hiếu khí, còn có thể gặp các hiện tượng khác như bùn hiếu khí đen, nổi bọt trắng, khó lắng, có mùi hôi…

Các xử lý khi gặp bùn vi sinh khó lắng

Sự cố bùn vi sinh trương nở

Bùn vi sinh trương nở Cũng là một trong những vấn đề nhức nhối, một trong những sự cố phá hoại hệ thống xử lý nước thải của doanh nghiệp.  

► Nguyên nhân: Vi khuẩn có dạng sợi là một trong các chủng vi sinh vật tồn tại trong bùn hoạt tính của hệ thống xử lý nước. Đó cũng chính là nguyên nhân gây ra các vấn đề như: bùn khó lắng, bùn vi sinh trương nở, bùn bị nổi…

► Cách khắc phục:

Kiểm tra hàm lượng chất dinh dưỡng N,P,Fe

Tùy vào kết quả kiểm tra mà ta có thể cho thêm các dưỡng chất cần thiết. Khử trùng bởi RAS 1 đến 10 kg CLO/1000kg MLSS. 

Trong trường hợp này cần kiểm tra đĩa phân phối khí, check lượng DO tại những vị trí khác nhau trong bể sục khí.

Cách để khắc phục: Cần tăng thêm sục khí, làm sạch bộ khuếch tán hoặc tăng tốc độ máy sục khí hoặc Giảm F/M phù hợp với DO hiện tại. Tiến hành Khử trùng RAS bởi 1 – 10kg Cl/1000kg MLSS.

Sự dao động bất thường của pH cũng gây nên tình trạng vi khuẩn dạng sợi phát triển quá mức.

Trường hợp này thì cần kiểm tra và giám sát pH của nước thải đầu vào.

Cách để khắc phục: Xác định đâu là nước thải đầu vào có tính axit. Tăng độ pH bằng các chất NaOH/ NaHCO3/Na2CO3. Tiến hành khử trùng dòng RAS cùng với 1 – 10kg Clo/1000kgMLSS.

Hiện tượng khác: Nhận thấy một lượng lớn các sinh vật dạng sợi trong nước thải đầu vào làm vi khuẩn phát triển quá mức trong bùn vi sinh xử lý nước thải.

Đối với các trường hợp này cần kiểm tra nước thải đầu vào của vi khuẩn có dạng sợi.

Các cách khắc phục: Tiến hành khử trùng nước thải đầu vào với 5 – 10 mg/L clo. Cho sục khí khu vực thượng nguồn trước nếu có thể.

Sự cố trương nở, khó lắng thường do có ít sinh vật dạng sợi khi soi dưới kính hiển vi.

Khi ta soi dưới kính hiển vi, thấy có xuất hiệu ít vi khuẩn là do nguyên nhân: Thường do bể hiếu khí hoạt động thiếu tải do quá nhiều chất thải rắn trong hệ thống.

Ngoài ra, trong quá trình vận hành bể hiếu khí còn gặp các hiện tượng khác như là: bùn hiếu khí màu đen, nổi bọt trắng, bùn có mùi hôi, bùn khó lắng….Tham khảo bài viết này để nắm được nguyên nhân và cách xử lý khi gặp các sự cố tại bể hiếu khí.

Qua bài viết trên, Chúng tôi hy vọng các bạn đọc giả, quý khách hàng cũng như các đối tác gần xa đã có những kiến thức cơ bản, một cái nhìn tổng quan nhất về bùn vi sinh, thế nào là bùn hoạt tính, các đặc điểm, vai trò chính của chúng. 

Nhận biết được các sự cố bùn vi sinh thường gặp và những kinh nghiệm, phương pháp cũng như cách thức xử lý khi gặp các trường hợp như trên. Hy vọng Các bạn đọc giá, quý khách hàng đã có cho mình những thông tin bổ ích và giá trị, chúng tôi vô cùng cảm ơn. Hẹn gặp lại các bạn đọc giả, quý khách hàng ở những chủ đề lần sau. 

Tags: sự cố bùn vi sinh, su co bun vi sinh, sự cố bùn vi sinh hoạt tính, cách kiểm tra bùn vi sinh, bùn vi sinh khó lắng, bùn vi sinh trương nở, bùn vi sinh xử lý nước thải